در این قسمت میخواهیم با ضمایر ملکی در ترکی استانبولی آشنا شویم. ضمایر ملکی در ترکی استانبولی همانند ضمایر ملکی در زبان فارسی به دو دسته تقسیم میشوند.
- ضمایر ملکی منفصل : این دسته از ضمایر همانطور که از اسمش مشخص است منفصل است یعنی به صورت جدا در جمله میآید, مثل ” مالِ من ” ” مالِ شما ” و …
- ضمایر ملکی متصل : این دسته هم همانطور که از اسمش مشخص است متصل است و به کلمهی ماقبل خود میچسبد, مثل ” کتابَم ” ” لباسِتان ” و …
در جدول زیر ضمایر ملکی منفصل در زبان ترکی استانبولی را مشاهده میکنید.
| معنی | ضمیر ملکی منفصل |
| مالِ من | Benim |
| مالِ تو | Senin |
| مالِ او | Onun |
| مالِ ما | Bizim |
| مالِ شما | Sizin |
| مالِ آنها | Onların |
حالا میخواهیم جدول ضمایر ملکی متصل در زبان ترکی استانبولی را باهم ببینیم. در ابتدا این مورد را برای شما توضیح دهیم که برای استفاده از ضمایر ملکی متصل در زبان ترکی استانبولی باید به این نکته دقت کرد که اسم ماقبل این ضمایر با چه حرفی تمام میشود، به جدولهای زیر برای یادگیری ضمایر ملکی متصل دقت کنید.
جدول نحوه تشخیص ضمایر ملکی متصل
الف ) اگر آخرین حرف کلمه یک حرف صدادار بود :
| پسوند ملکی متصل | ضمیر ملکی منفصل |
| m- | Benim |
| n- | Senin |
| si / -sı / -su / -sü- | Onun |
| miz / -mız / -muz / -müz- | Bizim |
| niz / -nız / -nuz / -nüz- | Sizin |
| (ları / -leri (-si / -sı / -su / -sü- | Onların |
برای درک بهتر مثالهای زیر را ببینید.
Benim çantam
کیف من
Senin çantan
کیف تو
Onun çantası
کیف او
Bizim çantamız
کیف ما
Sizin çantanız
کیف شما
Onların çantaları
کیف آنها
ب ) اگر آخرین حرف کلمه یک حرف بیصدا باشد :
در این حالت باید به آخرین حرف صدادار کلمه نگاه کرد و طبق جداول زیر عمل کرد.
اگر آخرین حرف صدادار کلمه a , ı باشد.
| پسوند ملکی متصل | ضمیر ملکی منفصل |
| ım- | Benim |
| ın- | Senin |
| ı- | Onun |
| ımız- | Bizim |
| ınız- | Sizin |
| ları (-ı)- | Onların |
اگر آخرین حرف صدادار کلمه e , i باشد.
| پسوند ملکی متصل | ضمیر ملکی منفصل |
| im- | Benim |
| in- | Senin |
| i- | Onun |
| imiz- | Bizim |
| iniz- | Sizin |
| leri (-i)- | Onların |
برای آموزش صفر تا صد زبان ترکی استانبولی به بخش آموزش زبان ترکی استانبولی رایگان مراجعه کنید.
اگر آخرین حرف صدادار کلمه o , u باشد.
| پسوند ملکی متصل | ضمیر ملکی منفصل |
| um- | Benim |
| un- | Senin |
| u- | Onun |
| umuz- | Bizim |
| unuz- | Sizin |
| ları (-u)- | Onların |
اگر آخرین حرف صدادار کلمه ö , ü باشد.
| پسوند ملکی متصل | ضمیر ملکی منفصل |
| üm- | Benim |
| ün- | Senin |
| ü- | Onun |
| ümüz- | Bizim |
| ünüz- | Sizin |
| leri (-ü)- | Onların |

شاید حفظ کردن موارد بالا برایتان مشکل باشد. ببینید دوستان کلا قواعد زبان ترکی استانبولی بر اساس آخرین حرف صدادار کلمات تعیین میشود.
برخی قواعد طبق جدول زیر عمل میکنند : مثل قاعدهی پسوند جمع, حروف اضافه و برخی موارد دیگر.
| پسوند مناسب | آخرین حرف صدادار |
| a- | a , ı , o , u |
| e- | e , i , ö , ü |
طبق جدول بالا اگر آخرین حرف صدادار یک کلمه a , ı , o , u ( حروف صدادار ضخیم ) باشد باید از پسوند a استفاده شود و اگر آخرین حرف صدادار یک کلمه e , i , ö , ü ( حروف صدادار نازک ) باشد باید از پسوند e استفاده کرد. حالا این پسوند در قواعد مختلف متفاوت است مثلا در قاعدهی پسوند جمع دو پسوند lar , -ler- است و در حرف اضافهی “در” دو پسوند Dan , -Den- است و همانطور که میبینید در هر دویشان حرف a , e است که این a , e فقط متفاوت هستند که آن هم طبق جدول بالا تعیین میشوند. برای یادگیری بهتر این قواعد به مقالهی مربوط به آنها مراجعه کنید.

برخی قواعد دیگر در زبان ترکی استانبولی هستند که طبق جدول زیر عمل میکنند : مثل قاعدهی ضمایر ملکی در ترکی استانبولی, ضمایر شخصی, پسوند مفعولی و برخی موارد دیگر.
| پسوند مناسب | آخرین حرف صدادار |
| ı- | a , ı |
| i- | e , i |
| u- | o , u |
| ü- | ö , ü |
طبق جدول بالا اگر آخرین حرف صدادار یک کلمه a , ı باشد باید از پسوند I استفاده شود و اگر آخرین حرف صدادار یک کلمه e , i باشد باید از پسوند İ استفاده کرد و اگر آخرین حرف صدادار یک کلمه o , u باشد باید از پسوند u استفاده شود و اگر آخرین حرف صدادار یک کلمه ö , ü باشد باید از پسوند ü استفاده شود. حالا این پسوند در قواعد مختلف متفاوت است مثلا در قاعدهی ضمایر شخصی چهار پسوند um -üm -ım -im- برای اول شخص مفرد است که طبق جدول بالا پسوند مناسب انتخاب میشود. برای یادگیری بهتر این قواعد به مقالهی مربوط به آنها مراجعه کنید.

پس نحوهی کار با حروف صدادار و قواعد مربوط به آنها را یاد گرفتیم حالا برگردیم به جدول درس مربوط به ضمایر ملکی در ترکی استانبولی. در این جدول یک نکته است و آن هم این است که برای سوم شخص جمع پسوند ملکی متصل آن دوتا است. این یعنی میشود برای سوم شخص جمع از پسوند ملکی سوم شخص مفرد نیز استفاده کرد.
چند مثال برای یادگیری بهتر شما عزیزان بخوانیم.
Benim okulum
مدرسهی من
آخرین حرف صدادار okul حرف u است که طبق جدول باید از ضمیر ملکی um برای اول شخص مفرد استفاده شود.
Senin kalemin
مدادِ تو
آخرین حرف صدادار kalem حرف e است که طبق جدول باید از ضمیر ملکی in برای دوم شخص مفرد استفاده شود.
Onun evi
خانهی او
آخرین حرف صدادار ev حرف e است که طبق جدول باید از ضمیر ملکی i برای سوم شخص مفرد استفاده شود.
Bizim çantamız
کیفِ ما
آخرین حرف صدادار çanta حرف a است که طبق جدول باید از ضمیر ملکی mız برای اول شخص جمع استفاده شود.
Sizin ayakkabılarınız
کفشهای شما
آخرین حرف صدادار ayakkabılar حرف a است که طبق جدول باید از ضمیر ملکی ınız برای دوم شخص جمع استفاده شود.
Onların elbiseleri
لباسِ آنها
آخرین حرف صدادار elbiseler حرف e است که طبق جدول باید از ضمیر ملکی i برای سوم شخص جمع استفاده شود.
افزدون حروف اضافه به ضمایر ملکی در ترکی استانبولی
یکی از نکات ضمایر ملکی در ترکی استانبولی این است که برای سوم شخص جمع و مفرد اگر علاوه بر پسوند ملکی حرف اضافهی دیگری مثل حرف اضافهی “در” , حرف اضافهی “به” و … را اضافه کنیم باید بین آنها از حرف میانجی n استفاده کنیم.
به مثالهای زیر دقت کنید.
Onun evinden
از خانهی او
Onların bahçesinde
در باغچهی آنها
ضمایر ملکی در ترکی جزو مباحث بسیار مهم قواعد ترکی استانبولی است و در مکالمات روزمره ترکی استانبولی بسیار استفاده میشود پس سعی کنید مطالب این جلسه را با تکرار و تمرین بسیار به طور کامل یاد بگیرید.
حروف میانجی
در زبان ترکی استانبولی سه حرف میانجی وجود دارد: n , s , y که در قواعد مختلف یاد خواهید گرفت از هر کدام در چه مواقعی استفاده میشود. همانطور که دیدید برای ضمایر ملکی از حرف میانجی n استفاده میکنیم.
نکته اضافی ضمایر ملکی در ترکی
یک نکتهی مهم که به قاعدهی ضمایر ملکی در ترکی استانبولی هم مرتبط است را باهم یاد بگیریم. البته شامل قواعد دیگر مثل مضاف و مضاف الیه و برخی دیگر نیز میشود.
اگر یک اسم 3 شرط زیر را باهم داشته باشد وقتی پسوندی به آن اضافه میشود باید دومین حرف صدادارش حذف شود.
شرایط :
- یک کلمهی دو سیلابی باشد.
- دومین حرف صدادارش ı , i , u , ü باشد.
- پسوندی که به آن اضافه میشود خودش با حرف صدادار شروع شود.
مثالهای زیر را ببینید.
Omuz + un =
Omuzun Omzun
Senin omzun
شانه تو
Oğul + um =
Oğulum Oğlum
Benim oğlum
پسر من
آزمون ضمایر ملکی در ترکی استانبولی
بعد از یادگیری مطالب بالا وقت آن است که سطح خود را بسنجید.
جاهای خالی را پر کنید.
Benim omuz….
Senin çanta….
Onun araba….
Bizim ayakkabı….
Sizin baba….
Onların bilgisayar….
جمعبندی ضمایر ملکی در ترکی استانبولی
ضمایر ملکی در ترکی استانبولی بسیار مبحث مهمی هستند پس حتما این مقاله را خوب مطالعه کنید زیرا بسیار کامل است و نکتهی دیگری این مبحث ندارد. برای جمله سازیهای بیشتر نیاز به افزایش دامنه لغات ترکی دارید برای این منظور به بخش آموزش لغات ترکی استانبولی سایت مراجعه کنید.
نظرات و پیشنهادات خود را در قسمت دیدگاهها برای ما و دوستان خود به اشتراک بگذارید.




