در این جلسه از آموزش رایگان زبان ترکی می‌خواهیم به سوالی کردن جملات در زبان ترکی بپردازیم. گرامر این جلسه برای مکالمات روزمره ترکی بسیار پرکاربرد است و استفاده از جملات سوالی در مکالمات یک امر واجب است. پس مطالب این جلسه را به خوبی مطالعه کنید.
برای ساخت جملات سوالی دو راه داریم:
- استفاده از پسوند پرسشی در ترکی استانبولی
- استفاده از کلمات پرسشی در ترکی استانبولی
در ادامه هر دو موردِ ساخت جملات سوالی را به طور کامل آموزش خواهیم داد.
سوالی کردن جملات با پسوند پرسشی
برای سوالی کردن جملات در زبان ترکی از چهار پسوند زیر استفاده می‌شود که معمولا جایگاه آن در انتهای جمله است.
mı , -mi , -mu , -mü-
نکته استفاده از پسوند پرسشی این است که برای سوالی کردن جملات در زبان ترکی استانبولی از پسوند پرسشی هنگامی استفاده می‌کنیم که می‌خواهیم جواب سوال‌ها را با ( بله / خیر ) بدهیم. در اصل برای جواب دادن به این نوع از جملات سوالی، از پاسخ کوتاه استفاده می‌شود.
*این مورد را در نظر بگیرید که پسوند mi- در زبان محاوره به صورت me- تلفظ می‌شود.
پسوند پرسشی مناسب برای سوالی کردن جملات در زبان ترکی
برای این که بفهمیم از کدام پسوند پرسشی استفاده کنیم، باید به آخرین حرف صدادار کلمه‌ی قبل از آن نگاه می‌کنیم و طبق جدول زیر از کلمه‌ی پرسشی مناسب استفاده می‌کنیم.
| پسوند پرسشی | آخرین حرف صدادار |
| mı- | a – ı |
| mi- | e – i |
| mu- | o – u |
| mü- | ö – ü |
دقت کنید که برای ساخت جملات سوالی، پسوند پرسشی به کلمه‌ی قبل خود نمی‌چسبد اما خود می‌تواند پسوندهایی نظیر ضمایر شخصی متصل داشته باشد. در مثال‌های زیر می‌توانید این مورد را مشاهده کنید.
?Sen öğrenci misin
آیا تو دانش آموز هستی؟
?Siz doktor musunuz
آیا شما دکتر هستید؟
?Bu onun evi mi
آیا این خانه‌ی او است؟
برای مشاهده تاریخ عید قربان 2025 در تقویم ترکیه به مقاله مورد نظر مراجعه کنید.
پاسخ دادن به جملات سوالی با پسوند پرسشی در ترکی استانبولی
اما چگونه باید به این سوالات جواب دهیم. همانطور که گفته شد برای پاسخ به این سوالات باید از ( بله / خیر ) استفاده شود. بله به ترکی evet است و خیر/نه به ترکی hayır می‌شود. نحوه‌ی تلفظ این دو کلمه در فایل صوتی زیر برایتان قرار داده شده است.
اگر جواب سوال ” بله ” است، فقط evet را می‌نویسید و به صورت اختیاری می‌توانید جمله‌ای که سوالی شده بود را در حالت غیر سوالی بنویسید. وقتی پاسخ سوالی منفی است و مثلا می‌خواهید بگویید: نه. من معلم نیستم. باید از değil به عنوان کلمه ” نیست ” استفاده کنید و ضمایر شخصی متصل را به değil اضافه کنید. به مثال‌های زیر دقت کنید.
Bu senin çantan mı?
Evet, bu benim çantam.
Hayır, bu benim çantam değil. Onun çantası.
این کیف تو است؟
بله این کیف من است.
نه این کیف من نیست. کیف اوست.
Siz doktor musunuz?
Evet, biz doktoruz.
Hayır, biz doktor değiliz. Öğretmeniz.
شما دکتر هستید؟
بله ما دکتر هستیم.
نه ما دکتر نیستیم. ما معلمیم.
دقت کنید که سوال‌های بالا را می‌شود فقط با ( بله / خیر ) جواب داد و بقیه جملات را نگوییم. اما برای توضیح کامل از این جملات استفاده کردیم.
نکته‌ی دیگری که در سوالی کردن جملات در زبان ترکی استانبولی باید بدانید این است که اگر در یک جمله دو اسم با این پسوندهای پرسشی، سوالی شوند در این حالت هنگام ترجمه کردن آن به فارسی از کلمه‌ی ” یا ” استفاده می‌کنیم. به مثال زیر دقت کنید.
?O evde mi işte mi
او در خانه است؟ سرکار است؟
او در خانه است یا سرکار؟
جایگاه دقیق پسوند پرسشی برای سوالی کردن جملات در زبان ترکی
در اکثر مواقع برای سوالی کردن جملات در زبان ترکی، پسوند پرسشی آخر جمله می‌آید. اما ممکن است در فیلم‌های ترکی ببینید که این پسوند وسط جمله آمده است. دلیلش این است که برای سوالی کردن جملات در زبان ترکی با استفاده از پسوند پرسشی، باید این پسوند را بعد از کلمه‌ای که سوال ما از آن است بیاوریم. یعنی این پسوند بعد از هر کلمه‌ای در جمله بیاید، آن کلمه هدف سوال ماست.
مثال زیر را ببینید.
Ali burada çalışıyor mu?
علی اینجا کار می‌کنه؟
پسوند بعد از فعل اومده، یعنی علی اینجا کار می‌کنه و شاغله؟ هدف سوال، کار کردن یا نکردن علی است.
Ali burada mı çalışıyor?
علی اینجا کار می‌کنه؟
یعنی علی در این مکان کار می‌کنه؟ هدف، مکان کار کردن علی است.
Ali mi burada çalışıyor?
علی اینجا کار می‌کنه؟
یعنی کسی که داره اینجا کار می‌کنه علیه؟ اینجا هدف شخصی است که کار می‌کند.
سوالی کردن جملات در زبان ترکی با کلمات سوالی
همانطور که قبلا گفته شد ما دو نوع جمله‌ی سوالی داریم. یکی جملاتی که با ( بله یا خیر ) جواب داده می‌شوند و یکی هم جملاتی که نیاز به پاسخ بلندتری دارند. برای این نوع جملات سوالی از کلمات سوالی استفاده می‌شود. کلمات سوالی با نام‌های دیگری مثل: کلمات پرسشی و یا ضمایر پرسشی در ترکی استانبولی نیز شناخته می‌شود.
برای ساخت جملات سوالی در ترکی استانبولی با استفاده از کلمات پرسشی ( یعنی جملاتی که نیاز به پاسخ بلندتری دارند ) باید از کلمه پرسشی مناسب استفاده کرد. در جدول زیر لیست کامل کلمات سوالی برای شما همراهان عزیز قرار داده شده است.
| معنی | کلمه پرسشی |
| کدام | Hangi |
| کدامش | Hangisi |
| چی | Ne |
| چیا | Neler |
| چرا | Niye |
| برای چی | Niçin |
| چرا | Neden |
| چند | Kaç |
| در چند | Kaçta |
| چندمین | Kaçıncı |
| چطور | Nasıl |
| مگه | Hani |
| چه مقدار | Ne kadar |
| کجاست | Neresi |
| به کجا | Nereye |
| در کجا | Nerede |
| از کجا | Nereden |
| کجا را | Nereyi |
| با چی | Neyle |
| چی را | Neyi |
| چه زمان | Ne zaman |
| چه کسی | Kim |
| چه کسانی | Kimler |
| مال چه کسی | Kimin |
| با چه کسی | Kiminle |
| به چه کسی | Kime |
| چه کسی را | Kimi |
| دست چه کسی | Kimde |
| از چه کسی | Kimden |
چند مثال برای سوالی کردن جملات در ترکی با اسفاده از کلمات سوالی باهم ببینیم.
Zehra nereden geliyor?
زهرا از کجا می‌آید؟
Zehra okuldan geliyor.
زهرا از مدرسه می‌آید.
Kitabım nerede?
کتاب من کجاست؟
Kitabın bende.
کتابت دست من است.
برای آموزش زبان ترکی استانبولی از ابتدا به لینک مربوطه مراجعه کنید.
neden yemiyorsun?
چرا غذا نمی‌خوری؟
Çünkü tokum.
چون سیرم.
hangi elbiseyi istiyorsun?
کدام لباس را می‌خواهی؟
Bunu istiyorum.
این را می‌خواهم.
پسوند پرسشی و کلمات سوالی در یک جمله
نکته‌ی بسیار مهم در سوالی کردن جملات در زبان ترکی استانبولی این است که اگر در یک جمله سوالی از کلمه سوالی استفاده کرده بودیم دیگر نباید از پسوند پرسشی در پایان جمله استفاده کنید.
Ali nereye gidiyor?
علی به کجا می‌رود؟
Ali nereye gidiyor mu?
علی به کجا می‌رود؟
همانطور که در مثال بالا دیدید در یک جمله سوالی نمی‌شود هم کلمه پرسشی و هم پسوند پرسشی آورد.
آزمون سوالی کردن جملات در زبان ترکی استانبولی
در پایان جلسه آموزشی سوالی کردن جملات در زبان ترکی چند سوال برای شما مطرح کرده‌ایم تا میزان یادگیری خود را بسنجید. جواب سوال‌ها را در قسمت دیدگاه‌ها برای ما بنویسید.
سوال 1: پسوند پرسشی مناسب را در جای خالی قرار دهید.
Sen okulda çalışıyor ….. ?
Bunlar kitap …. ?
Siz burada …. ?
Ali işte …. evde …. ?
سوال 2: سوال‌های زیر را در دو حالت بله و خیر جواب دهید.
O öğrenci mi?
Evet …..
Hayır …..
Onlar mutlular mı?
Evet …..
Hayır …..
سوال 3: برای جواب‌های زیر سوال بنویسید.
……………
Evet bu masa.
……………
Hayır o Zehra değil. O Efsane.
……………
Hayır ben uzun boylu değilim. Orta boyluyum.
جمع‌بندی سوالی کردن جملات در زبان ترکی استانبولی
ما در مکالمات روزمره خود از جملات سوالی بسیار استفاده می‌کنیم، پس یادگیری نحوه‌ی سوالی کردن جملات برای ما بسیار حائز اهمیت است. در مطالب بالا سعی کردیم به طور کامل و دقیق نحوه‌ی سوالی کردن جملات را برای شما عزیزان آموزش دهیم. سعی کنید با افزایش دامنه لغات خود بتوانید جملات بسیاری بسازید تا به یادگیری زبان ترکی خود کمک کنید. در سایت سون ترک کلمات ترکی را برای شما دسته بندی کرده‌ایم شما می‌توانید با مراجعه به این قسمت تمامی این دسته بندی‌ها را مشاهده کنید.
نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود را در قسمت دیدگاه‌ها برای کمک به بهبود مطالب آموزشی ارسال کنید.
