در این جلسه به آموزش مبحث جدیدی به نام افعال قیدی در ترکی استانبولی می‌پردازیم. افعال قیدی موارد مختلفی دارد که یکی از آن‌ها پسوند ip در ترکی استانبولی است. در ابتدا از شما می‌خواهیم که برای آشنایی با قید و انواع آن به مقاله آموزش قیدها در ترکی استانبولی مراجعه کنید.
در اولین گام این جلسه مفهوم قید را برایتان شرح می‌دهیم. قید به کلمه‌ای می‌گویند که توضیح اضافی در مورد فعل می‌دهد و قابل حذف شدن از جمله است. در مقاله آموزش انواع قیدها به شما قیدهای حالت، مکان، زمان و مقدار را آموزش دادیم. یک دسته‌بندی متفاوت از قیدها وجود دارد و آن دسته‌بندی افعال قیدی در ترکی استانبولی است.
افعال قیدی در ترکی استانبولی همانطور که از نامش پیداست فقط با استفاده از فعل‌ها ساخته می‌شوند که در چند جلسه به طور کامل آن‌ها را آموزش می‌دهیم.
پسوند ip در ترکی استانبولی
اولین فعل قیدی در ترکی که با آن آشنا می‌شوید پسوند ip در ترکی استانبولی است. وقتی این پسوند به ریشه فعل اضافه می‌شود معنی حرف ربط ” و ” را می‌دهد. در اصل شما باید فعل را به صورت ماضی نقلی ترجمه کنید و بعد از ان در ترجمه از حرف ” و ” استفاده کنید. یک مثال به زبان فارسی ببینیم:
” من لباس پوشیده‌ام و صبحانه خورده‌ام و به مدرسه رفتم. ” در این مثال فعل اصلی جمله ” رفتم ” است و فعل‌های ” پوشیده‌ام و ” و ” خورده‌ام و ” افعال قیدی هستند و می‌شود آن‌ها را حذف کرد زیرا فقط توضیح بیشتر در مورد فعل داده‌اند. در مکالمات روزمره این افعال به صورت ماضی نقلی گفته نمی‌شوند و به صورت زیر گفته می‌شود:
” من لباس پوشیدمو صبحانه خوردمو به مدرسه رفتم. “
وقتی از پسوند ip در جملات استفاده می‌کنید از نظر زمانی ابتدا فعل اول اتفاق می‌‍افتد و بعد ب همان ترتیب افعال دیگر رخ می‌دهند تا فعل اصلیتان. وقتی از پسوند ip استفاده می‌کنید ممکن است دو فعل همزمان رخ داده باشند. مثلا:
” من غذا درست می‌کردمو با تلفن صحبت می‌کردم. “
در این مثال دو کار همزمان در حال رخ دادن است.
پسوند ip در ترکی استانبولی طبق فرمول زیر استفاده می‌شود:
Fiil + -(y)Ip
طبق فرمول بالا ابتدا باید نشان مصدری فعل یعنی mak/mek را حذف کنید و سپس از پسوند ip در ترکی استانبولی استفاده کنید. Ip شامل چهار پسوند: ip / -ıp / -up / -üp- است که نحوه انتخاب این پسوندها طبق آخرین حرف صدادار ریشه فعل، در جدول زیر مشخص شده است:
| پسوند قیدی | آخرین حرف صدادار ریشه |
| ıp- | a – ı |
| ip- | e – i |
| up- | u – o |
| üp- | ü – ö |
همانطور که می‌بینید حرف y در فرمول گفته شده در پرانتز قرار دارد و دلیلش این است که اگر آخرین حرف ریشه فعل یک حرف صدادار باشد باید از y میانجی استفاده کرد تا هنگام اضافه کردن پسوند ip دو حرف صدادار کنار هم نیاید.
اکنون نکاتی که در مورد پسوند ip در ترکی استانبولی وجود دارد را برایتان شرح می‌دهیم:
اولین نکته این است که در ترجمه این پسوند از ” و ” استفاده می‌کنیم. خیلی‌ها به اشتباه بعد از این پسوند ip از حرف ve نیز استفاده می‌کنند، در صورتی که این کار استباه است زیرا خود این پسوند به تنهایی معنای ” و ” دارد و دیگر نیازی به آوردن حرف ربط ve نیست.
نکته بعدی این است که در هنگام استفاده از این پسوند نیازی نیست فعل را در زمان‌های مختلف و در اشخاص مختلف صرف کنید. تنها کافیست به ریشه فعل پسوند ip- را اضافه کنید. فقط باید فعل اصلی جمله که در آخر جمله است را صرف کنید و در هنگام ترجمه نیز باید به فعل اصلیتان نگاه کنید و با توجه به صرف آن، زمان فعل و همچنین شخص جمله را متوجه شوید. این مورد برای منفی بودن هم صدق می‌کند، یعنی اگر فعل اصلی جمله منفی باشد فعل‌هایی هم که با این پسوند ساخته شده‌اند نیز به صورت منفی ترجمه می‌شوند و نیاز نیست از پسوند منفی ساز در ساختار آن استفاده کرد.
برای یادگیری بهتر مثال‌های زیر را ببینید:
Biz pazar günü evde oturup gazete okuduk.
ما یکشنبه در خانه نشستیم و روزنامه خواندیم.
Siz cumaya çıkıp alışveriş yaptık.
شما جمعه بیرون رفتید و خرید کردید.
Arkadaşım bana telefon edip hemen geldi.
دوستم به من تلفن زد و فورا آمد.
Çocuklar ödevlerini bitirip sinemaya gittiler.
بچه‌ها تکالیفشان را تمام کردند و به سینما رفتند.
در مثال‌های بالا همانطور که می‌بینید فقط به ریشه فعل پسوند ip- را اضافه کرده‌ایم و دیگر از حرف ربط ve استفاده نشده همچنین فعل را صرف نکرده‌ایم.
جمع‌بندی پسوند ip در ترکی استانبولی
پسوند ip در ترکی استانبولی یک پسوند قیدی است که با اضافه شدن به ریشه فعل باعث ایجاد یک فعل قیدی می‌شود تا توضیح اضافی در مورد فعل اصلی جمله بدهد. با اضافه کردن این پسوند دیگر نیازی به صرف فعل نداریم و همچنین از حرف ربط ve استفاده نمی‌کنیم.
سایت سون ترک بزرگترین سایت آموزش رایگان زبان ترکی استانبولی است. از شما همراهان عزیز می‌خواهیم برای حمایت از سایت ما در قسمت دیدگاه‌ها برای ما کامنت بگذارید و همچنین سایت ما را به دوستان خود معرفی کنید.
