جلسه 3: آموزش جمع بستن در زبان ترکی استانبولی

در این جلسه آموزشی می‌خواهیم به چگونگی جمع بستن کلمات در زبان ترکی استانبولی بپردازیم. برای جمع بستن در زبان ترکی استانبولی از دو پسوند lar- و ler- استفاده می‌شود. اما چجوری پسوند مناسب را انتخاب کنیم؟

 می‌دانیم که در الفبای زبان ترکی استانبولی 8 حرف صدا‌دار وجود دارد و این حروف صدا‌دار به دو دسته‌ی صدادار نازک ( ince ) و صدادار ضخیم ( kalın ) تقسیم بندی می‌شوند. برای استفاده از پسوند جمع نیز باید به آخرین حرف صدادار کلمه نگاه کنیم و طبق قواعد هماهنگی اصوات یکی از دو پسوند lar- و ler- را بکار ببریم.

پسوند جمع	آخرین حرف صدادار کلمه
lar-	a – o – u – ı
ler-	e – i – ö – ü

طبق جدول بالا برای جمع بستن در ترکی استانبولی باید به آخرین حرف صدادار آن کلمه نگاه کنیم، اگر آخرین حرف صدادار یک کلمه یکی از چهار حرف صدادار نازک ( e , i , ö , ü ) باشد باید از پسوند جمع ler استفاده شود و همچنین اگر آخرین حرف صدادار یک اسم یکی از چهار حرف صدادار ضخیم ( a , o , u , ı ) باشد باید از پسوند جمع lar در ترکی استانبولی استفاده شود.

در جدول زیر چند مثال جمع بستن در ترکی نوشته شده است.

معنی	حالت جمع	معنی	حالت مفرد	معنی	حالت جمع	معنی	حالت مفرد
تاکسی‌ها	Taksiler	تاکسی	Taksi	کتاب‌ها	Kitaplar	کتاب	Kitap
اسب‌ها	Atlar	اسب	At	گربه‌ها	Kediler	گربه	Kedi
انگورها	Üzümler	انگور	Üzüm	مردها	Adamlar	مرد	Adam
مدرسه‌ها	Okullar	مدرسه	Okul	کفش‌ها	Ayakkabılar	کفش	ayakkabı
باتری‌ها	Piller	باتری	Pil	خانم‌ها	Kadınlar	خانم	kadın

لیست کامل اسامی اعضای خانواده مثل برادر به ترکی در سایت سون ترک.

مثال‌های زیر را برای یادگیری بهتر مبحث جمع بستن در زبان ترکی استانبولی مطالعه کنید.

.Çocuklar oynuyorlar

بچه‌ها بازی می‌کنند.

?Öğrenciler sınıfta mı

دانش آموزان در کلاس هستند؟

?Benim kitaplarım nerede

کتاب‌های من کجاست؟

استثنائات جمع بستن لغات در زبان ترکی

در گرامر هر زبانی استثنائاتی وجود دارد و معمولا نحوه‌ی جمع بستن کلمات در زبان‌های مختلف جزو آن دسته از مباحثی است که دارای استثنا می‌باشد. در ادامه به استثنائات جمع بستن در زبان ترکی استانبولی می‌پردازیم.

جمع بستن بدون نیاز به پسوند جمع

در این قسمت از آموزش جمع بستن در زبان ترکی استانبولی به شما می‌آموزیم که پسوند جمع در چه جاهایی همراه کلمات نمی‌آید و در چه جاهایی طبق حرف صدادار انتخاب نمی‌شود.

در زبان ترکی، کلماتی که بعد از یک عدد بیایند یا بعد از کلماتی بیایند که مشخص کننده مقدار هستند، نمی‌شود جمع بست. به مثال‌های زیر دقت کنید.

Çok insan

آدم‌های زیاد

Üç kalem

سه مداد

Beş çanta

پنج کیف

 همانطور که در مثال‌های بالا مشاهده می‌کنید در مورد اول چون کلمه‌ی çok به معنای ” خیلی ” است و در واقع مقدار چیزی را مشخص می‌کند پس کلمه‌ی بعدی آن نباید جمع بسته شود.

برا یادگیری کامل اعداد به ترکی به مقاله مربوطه مراجعه کنید.

در دو مثال دیگر هم طبق نکته‌ای که گفته شد چون قبل از کلمه‌ای که قرار است جمع بسته شود از عدد استفاده کرده‌ایم پس این کلمات جمع بسته نمی‌شوند.

جمع بستن کلمات دخیل در زبان ترکی استانبولی

نکته‌ی دیگری که در مورد جمع بستن در زبان ترکی باید بدانید این است که برای جمع بستن کلمات دخیل در زبان ترکی استانبولی تنها از پسوند ler- استفاده می‌کنیم حتی اگر آخرین حرف صدادار آن یکی از چهار حرف صدادار ضخیم باشد. ( کلماتی که از زبان‌های دیگر وارد زبان ترکی شده اند را کلمات دخیل می‌گویند )

برخی از کلمات دخیل در زبان ترکی استانبولی را در جدول زیر باهم ببینیم.

کلمه دخیل	حالت جمع	معنی
Saat	Saatler	ساعت‌ها
Hayal	Hayaller	خیال‌ها
Misal	Misaller	مثال‌ها
Hal	Haller	حال‌ها
Sembol	Semboller	سمبل‌ها
Petrol	Petroller	نفت‌ها
Alkol	Alkoller	الکل‌ها
Rol	Roller	نقش‌ها
Kalp	Kalpler	قلب‌ها

همانطور که در جدول بالا مشاهده می‌کنید با اینکه آخرین حرف صدادار کلمات بالا جزو حروف صدا دار ضخیم ( A , I , O , U ) هستند اما برای جمع بستن این کلمات بجای استفاده از پسوند جمع lar- از پسوند جمع ler- استفاده کرده‌ایم.

لغات و اصطلاحات ورزشی مثل سیکس پک به ترکی را در سایت سون ترک با ترجمه فارسی و مثال یاد بگیرید.

الویت‌بندی جمع بستن در زبان ترکی

نکته‌ی دیگری که هنگام جمع بستن در زبان ترکی باید بررسی شود این است که در زبان ترکی استانبولی اولویت جمع بستن کلمات با ضمایر اشاره است. یعنی اگر بعد از ضمیر اشاره‌ی شما کلمه‌ی دیگری باشد شما فقط ضمیر اشاره را جمع می‌بندید و نباید کلمه‌ی بعد از آن جمع بسته شود. اگر می‌خواهید آن کلمه را جمع ببندید باید ضمیر اشاره را حذف کنید. به مثال‌های زیر نگاه کنید.

?Bunlar ne

این‌ها چی هستند؟

.Bunlar köpek

این‌ها سگ هستند.

köpekler.

سگ( ها ) هستند.

همانطور که در مثال بالا می‌بینید در جمله‌ی دوم فقط ضمیر اشاره، جمع بسته شده‌ است و کلمه‌ی بعد از آن به صورت مفرد آمده است. اما در جمله‌ی سوم با حذف کردن ضمیر اشاره توانستیم کلمه‌ی köpek را جمع ببندیم و طبق قاعده‌ی جمع بستن کلمات در زبان ترکی استانبولی، چون آخرین حرف صدادار کلمه، یک حرف صدادار نازک ( e , i , ü , ö ) است پس باید از پسوند جمع ler- استفاده شود.

یادگیری اسامی حیوانات مثل گرگ به ترکی همراه با معنی در همین جا یعنی سایت سون ترک.

آزمون جمع بستن در زبان ترکی

برای ارزیابی سطح خودتان به سوال‌های زیر در قسمت کامنت‌ها جواب دهید.

سوال 1: پسوند جمع مناسب را برای کلمات زیر بنویسید.

insan = ….

defter = ….

çanta = ….

saat = ….

kalem = ….

hayal = ….

sınıf = ….

سوال 2: اشتباه کلمات زیر را درست کنید.

Çok kediler = ….

Beş çantalar = ….

Bunlar köpekler = ….

Rollar = ….

جمع بندی جلسه 3 آموزش جمع بستن در زبان ترکی استانبولی

در این جلسه از آموزش رایگان زبان ترکی استانبولی دریافتیم که دو پسوند lar/ler برای جمع بستن لغات ترکی وجود دارد و هر کلمه با چه پسوندی جمع بسته می‌شود و همچنین استثناهای جمع بستن در زبان ترکی را نیز به همراه مثال‌هایش بررسی کردیم. بعد از یادگیری مطالب این مقاله سعی کنید با جمع بستن کلمات بیشتر نحوه‌ی استفاده پسوند جمع را در زبان ترکی استانبولی بهتر یاد بگیرید.

نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود را در قسمت دیدگاه‌ها برای کمک به بهبود مطالب آموزشی ارسال کنید.